Een Amerikaanse kijk: KNX en intelligente renovatie

Philip Juneau legt uit hoe een KNX-systeem bij renovatieprojecten het meest rendabele, snelle en toekomstgerichte platform is. Een platform dat de eigenaar van een gebouw bovendien transparantie en operationele doeltreffendheid garandeert.

In de wereld van vandaag worden we geconfronteerd met tal van technologische keuzen, die variëren van de manier waarop we boodschappen doen, over de route die we volgen om onze bestemming te bereiken tot de manier waarop we onze gebouwen- en technologische infrastructuur beheren. Allemaal mogelijkheden die ons dynamisch, veranderend ecosysteem omvatten. Dat betekent dat we nu al een hele tijd te maken krijgen met geavanceerde ontwikkelingen op het vlak van communicatie, entertainment en autotechnologie, die onze levens drastisch hebben gewijzigd en vormgegeven en die dit wellicht ook in de toekomst steeds meer zullen blijven doen.

Maar wanneer we de technologische ontwikkelingen in gebouwen in dezelfde periode beschouwen, krijgen we een compleet ander verhaal te zien. Zo openen we deuren nog altijd met klassieke sleutels die niet communiceren met een gebouwencontroleysteem dat automatisch de verlichting, de HVAC-installatie enz. inschakelt. En wanneer we onze sleutel niet vinden, schakelt de aanwezigheidssensor aan de voordeur op een bepaald moment gewoon het licht uit, waardoor we in de duisternis blijven grabbelen in onze broekzak of handtas. Wanneer we ‘s ochtends naar het werk vertrekken, kunnen we de verwarming weliswaar zo instellen dat de hele dag een aangename temperatuur in de woning heerst, maar het systeem merkt niet wanneer we het raam van de woonkamer hebben opengelaten of wanneer we de verlichting boven hebben laten branden. Alleen de elektriciteitsmeter, die op een veilige en goed afgeschermde plaats is opgesteld en die intussen rustig blijft draaien, merkt dat.

Bestaande gebouwenautomatiseringssystemen moeten dan ook nog een hele weg afleggen voordat ze hun volledige potentieel kunnen benutten. Sensoren en actoren die in een netwerk met elkaar verbonden zijn, maken al lang deel uit van de standaarduitrusting in een auto. In gebouwen daarentegen zijn dergelijke componenten nauwelijks aanwezig. In de gebouwen van vandaag zullen de komende decennia nog ingrijpende veranderingen moeten plaatsvinden qua toepassingen en benaderingen. Het is dan ook van essentieel belang dat gebouwen flexibel en schaalbaar zijn, op basis van een gemeenschappelijk netwerk en een technische benadering die gebruikmaakt van beproefde technologie die vandaag al beschikbaar is.

Maar dit betekent niet dat het te duur of zelfs onhaalbaar is om de originele installatie van uw woning, kantoor of gespecialiseerde faciliteit te upgraden. Integendeel zelfs: uitgerekend in die omgevingen kan het KNX-protocol de eigenaars en de operatoren de nodige gemoedsrust bezorgen.

Een KNX-backbone verbindt alles met elkaar

KNX is intussen al dertig jaar op de markt actief. En hoewel de systemen van de onderneming voortdurend evolueren zodat ze een toonaangevende rol blijven spelen, zijn oplossingen die decennia geleden werden geïnstalleerd, nog altijd compatibel met KNX-toestellen die vandaag worden geïntroduceerd. Alle door KNX goedgekeurde producten zijn namelijk gegarandeerd stevig, aanpasbaar, schaalbaar, compatibel met oudere systemen en - wat nog het belangrijkst is - rendabel.

Het KNX-platform of de ‘backbone' verbindt ALLE sensoren en actoren in het gebouw door middel van één gestroomlijnde data- en stroomkabel met elkaar, zodat die componenten informatie met elkaar kunnen delen. Hierdoor kan elk toestel met elk ander verbonden toestel communiceren. Zo kan een lichtschakelaar met de actor van een dimsysteem communiceren en bepalen hoe fel de verlichting moet branden. Een bewegingssensor kan de aandrijving voor de verlichting in de gang melden dat iemand de gang is binnengegaan of de thermostaat laten weten dat er niemand meer in de kamer is, zodat de temperatuur kan worden verlaagd.

Hieronder vindt u een lijst van voorbeelden van sensoren die informatie naar de bus kunnen verzenden:

• verlichtings-/dimschakelaars;
• aanwezigheidssensoren die een persoon detecteren - zelfs als die niet beweegt;
• raam- en deurcontacten (voor veiligheidsdoeleinden en regeling van de HVAC-installatie);
• water-, gas-, elektriciteits- en warmtemeters;
• elektrische vermogensmetingsensoren (bv. True-RMS-spanning, stroom, faseonbalans);
• temperatuursensoren voor verluchtingssystemen binnen en buiten;
• temperatuursensoren in verwarmings- en warmwaterkringen;
• logische modules waarmee setpoints voor de kamertemperatuur vooraf kunnen worden geselecteerd;
• helderheidssensoren voor binnen en buiten (bv. voor constante lichtsturing);
• weersensoren waarmee de zonnewering wordt bediend;
• storings- en systeemstatusberichten voor huishoudtoestellen (wasmachine, droogtrommel, vaatwasmachine, fornuis enz.);
• leksensoren die kritieke vloeistofopslagsystemen of andere toepassingen monitoren;
• peilmetingen in water- of olietanks, houtpelletopslag voor biomassa enz.

Het is belangrijk om te begrijpen dat de backbonecommunicatie zowel voor het transport van data als van laagspanning wordt gebruikt. Deze oplossing biedt de volgende voordelen:

• wereldwijde norm die door alle fabrikanten moet worden nageleefd;
• toekomstgericht systeem dat zowel met oudere als met nieuwe oplossingen compatibel is;
• voorkomt dat er hoogspanning (120 V) naar de schakelaars wordt gevoerd, waarbij data en elektriciteit via één door KNX goedgekeurde kabel worden vervoerd;
• beperkt het aantal wandtoestellen doordat meerdere functies in één toestel kunnen worden gecombineerd (bv. lichtschakelaar en HVAC-thermostaat in één toestel). Daardoor nemen zowel de materiaal- als de installatiekosten af;
• ruim assortiment toepassingen voor een gestroomlijnde interface en communicatie;
• duizenden gecertificeerde producten verkrijgbaar van talrijke fabrikanten die elk gewenst ontwerp kunnen aanbieden en die klanten talrijke opties bieden;
• gestandaardiseerde programmeringssoftwaretool voor een hoge productiviteit bij projecten en onderhoud/service;
• wereldwijde opleidingsmogelijkheden en ondersteuning, bestemd voor iedereen die een KNX-certificaat wil behalen.

Alleen al op basis van de bovenstaande voordelen is het voor iedereen duidelijk welke financiële winsten hiermee mogelijk zijn, hoe bij de installatie de risico's beperkt blijven, hoe investeren in dergelijke systemen loont en waarom deze systemen servicevriendelijk zijn.

Geschikt voor renovatie en gebouwd om lang mee te gaan

KNX gebruikt één kabel voor zowel de voeding van de toestellen als voor de uitwisseling van data. Dit betekent dat de kabel gemakkelijk kan worden geïnstalleerd boven verlaagde plafonds, in nieuwe kanalen of in bestaande kanalen langs de stroomleidingen als het niet anders kan. Geen enkel ander bedraad communicatieprotocol biedt dezelfde mogelijkheden. Deze oplossing is dan ook perfect geschikt voor elektriciens die een woning of een kantoorgebouw moeten upgraden, waarbij met KNX van hoogspanning naar laagspanning kan worden omgeschakeld.

Een extra voordeel bij renovatieprojecten is dat KNX - ongeacht wat moet worden gestuurd - heel waarschijnlijk een component of een gecertificeerde datacommunicatiegateway in het assortiment heeft die ideaal is voor de beoogde toepassing. Een mooi voorbeeld daarvan is het gebruik van BACnet (ANSI/ASHRAE Standard 135) voor HVAC binnen de regelomgeving van een KNX-systeem, dat bij een renovatieproject kan worden gebruikt om de verlichting, de zonnewering, het beveiligingssysteem enz. te sturen. Welke norm ook wordt gebruikt voor de bestaande apparatuur, componenten of systemen, KNX is altijd in staat om een interface te leveren die communicatie mogelijk maakt.

Ten slotte is het belangrijk om te weten dat veel gevestigde fabrikanten die met eigen regelsystemen werken, nu ook een KNX-gateway voorzien. Een voorbeeld dat steeds meer navolging krijgt. Zo bieden ze op een intelligente manier geconvergeerde gebouwtechnologie dankzij een open protocol dat hen talloze mogelijkheden biedt, die bovendien gemakkelijk kunnen worden uitgebreid en aangepast. Dit toont duidelijk aan dat KNX de toekomst is en dat nog een hele tijd zal blijven.

Alles onder één glas

‘Alles onder één glas' is een uitdrukking die werd bedacht door een goede vriend en een gerespecteerde collega van mij, die de boodschap over gebouwintegratie en gestroomlijnde communicatie perfect samenvat. Met integratie bedoelen we één of meerdere gebouwmonitorings- en regeltoepassingen samenbrengen en hen de mogelijkheid bieden om informatie te delen over geregelde ruimten, waarbij intelligente integratietechnologie wordt ingezet die gecompliceerde en dure gateways naar intern ontwikkelde systemen van verschillende fabrikanten overbodig maakt. Aangezien KNX zowel een norm als een open protocol is, verdwijnt het ‘merkeigen' element in een KNX-systeem volledig en ontstaat een gestroomlijnde en betrouwbare datacommunicatie tussen alle verbonden toestellen.

KNX zou het hoofdprotocol of de belangrijkste bustechnologie moeten zijn waarmee verschillende regeltoepassingen in de bouwsector zoals verlichting, zonnewering, HVAC, beveiliging, elektriciteitsdistributie enz. allemaal in hetzelfde netwerk kunnen worden geïntegreerd. Zelfs wanneer producten van meerdere fabrikanten op dezelfde KNX-bus zijn aangesloten, gelden gemeenschappelijke eisen op het vlak van de protocolcommunicatie en de softwareprogrammeringstool (ETS). Daarom hoeft u zich geen zorgen meer te maken over de integratie van verschillende gebouwsystemen en hoeft u niet meer op zoek te gaan naar een gekwalificeerde installateur of systeemintegrator die uw toekomstgerichte installatie kan updaten.

Samenvatting

Aangezien KNX een zeer gewaardeerde wereldwijde norm is die door minstens 500 fabrikanten wordt ondersteund met meer dan 8000 gecertificeerde KNX-producten, is er geen enkele reden waarom de toepassing van deze oplossing hier in de VS niet exponentieel zou groeien. Eigenaars van gebouwen en operatoren kunnen voortaan beslissingen nemen op basis van technische verdiensten en zien zich niet langer verplicht om te investeren in een merkspecifiek product of systeem dat de datacommunicatie bemoeilijkt of dat in de toekomst misschien niet eens meer zal worden ondersteund. Ongeacht of u vanaf een blanco blad vertrekt of uw bestaande gebouwenautomatiseringssysteem wilt verbeteren, er was nooit een beter moment om in KNX te investeren. Bij KNX vindt u beproefde en betrouwbare oplossingen die goed in elkaar zitten en die gegarandeerd lang meegaan.

Philip R. Juneau is chief commercial officer bij Automated Technology Company (ATC) en vicevoorzitter van de KNX USA National Group. ATC wil de gebouwen van vandaag omtoveren tot de nulenergie-infrastructuren van morgen door de hoogste mate van veiligheid, comfort en efficiëntie te garanderen, met het algemene welzijn van de bewoners en het milieu voor ogen.

www.atcjomo.com